Tüketici Postası – Nilüfer Tuba Akman
İthal ürüne ödediğimiz
dövizin TL karşılığı ciddi anlamda arttı
TMMOB Ziraat Mühendisleri
Odası İstanbul Şube Başkanı Ahmet Atalık’ın açıklamalarına göre; TÜİK, 31
Temmuz 2019 tarihinde yılın altı aylık dış ticaret verilerini açıkladı. Buna
göre önceki yılın aynı dönemine göre 2019 yılının Ocak-Haziran döneminde gıda
maddeleri ihracatı 8,4 milyar dolardan 8,2 milyar dolara geriledi. İthalat ise
7,2 milyar dolardan 6,3 milyar dolara geriledi.
Gıda maddelerinin üretiminde kullanılan tarımsal ham madde ithalat fiyatının 3,3 milyar dolardan 2,8 milyar dolara gerilemesinin nedenini, döviz karşısında değer yitiren Türk Lirası olduğunu kaydeden TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Ahmet Atalık, ithal ürüne ödediğimiz dövizin TL karşılığının ciddi anlamda arttığını ve ithal ürünlerin daha pahalıya gelmeye başladığını belirtti.
Çiftçinin son 17 yılda
ekmekten vazgeçtiği 3,4 milyon hektar tarım alanını tekrar ürünlerle donatması
şart
“Gıda maddeleri ihracatı hemen
hemen aynı seviyesini korurken, tarımsal hammadde ithalatının yaklaşık %14
oranında gerilemesi, ihracat pazarını kaybetmek istemeyen gıda sanayinin
hammadde ihtiyacını karşılamada iç pazara yönelmesine ve ülke içi gıda
fiyatlarının yükselmesine neden olacaktır” diyen Ahmet Atalık, bunun önüne
geçmek için çiftçinin son 17 yılda ekmekten vazgeçtiği 3,4 milyon hektar tarım
alanını tekrar ürünlerle donatmasının şart olduğunu dile getirdi.
Tarım ürünleri dış ticareti | ||||
| 2018 | 2019 | ||
Bin Dolar | Bin TL | Bin Dolar | Bin TL | |
Gıda Maddeleri | ||||
İhracat | 8.435.809 | 34.368.162 | 8.195.251 | 45.972.678 |
İthalat | 7.189.245 | 28.960.560 | 6.296.576 | 35.109.722 |
Tarımsal ham madde | ||||
İhracat | 524.487 | 2.147.591 | 562.838 | 3.159.628 |
İthalat | 3.307.239 | 13.515.579 | 2.760.152 | 15.590.852 |
Tarım ürünleri | ||||
İhracat | 8.960.296 | 36.515.753 | 8.758.089 | 49.132.306 |
İthalat | 10.496.484 | 42.476.139 | 9.056.728 | 50.700.574 |
Toplam | -1.536.188 | -5.960.386 | -298.639 | -1.568.268 |
Kaynak: TÜİK |
Soya ithalatında %12 ve
pamuk ithalatında ise %3 gerileme oldu
Ahmet Atalık’ın açıklamalarına göre, önemli düzeyde ithalatçı olduğumuz bazı ürünlerde olumlu yönde atılmış ciddi bir adım görülmedi. “Türkiye, geçen yıl 5,8 milyon tona ulaşan buğday ithalatı ile rekor kırmıştır. Bu kapsamda geçen yılın ilk altı ayı ile karşılaştırıldığında buğday ithalatımız 2,9 milyon tondan bu yıl %24 artışla 3,6 milyon tona ulaşmıştır. Buğday ithalatında yeni bir rekora koşulmaktadır. Oysa 1990’lı yıllardan bu yana buğday üreticisinin emeğinin karşılığını alamadığı için terk ettiği 2,5 milyon hektarlık alan tekrar buğday üretiminde kullanılsa yaklaşık 6,8 milyon ton ilave buğday üretmek mümkün olabilecek ve ithalata gerek kalmayacaktır” şeklinde konuşan Ahmet Atalık şöyle devam etti:
“Geçen yıl 2,1 milyon ton
ithalatla rekor kıran mısırda da ithalat artarak devam etmektedir. Geçen yılın
altı aylık döneminde 1,8 milyon ton olan mısır ithalatı %22 artışla 2,2 milyon
tona ulaşmıştır. Aynı dönem için ayçiçeği ithalatındaki artış da 526 bin tondan
%68 artışla 886 bin tona ulaşmıştır. Buna karşın soya ithalatında %12 ve pamuk
ithalatında ise %3 gerileme olmuştur”
Seçilmiş bitkisel ürünlerde ithalat | ||||||
| 2018 | 2019 | ||||
Bin Ton | Bin Dolar | Bin TL | Bin Ton | Bin Dolar | Bin TL | |
Buğday | 2.933 | 633.533 | 2.486.240 | 3.632 | 907.479 | 5.068.203 |
Mısır | 1.791 | 366.859 | 1.490.867 | 2.203 | 448.419 | 2.547.795 |
Ayçiçeği | 526 | 262.607 | 1.057.624 | 886 | 389.442 | 2.221.957 |
Soya | 1.577 | 677.830 | 2.789.227 | 1.394 | 522.260 | 2.915.551 |
Pamuk | 472 | 870.131 | 3.577.878 | 457 | 796.145 | 4.534.401 |
Kaynak: TÜİK |
Depolar etle dolunca kesim zamanı
gelen besilik hayvanlar kesilemedi, hayvanlar yağlanmaya başlayarak et kalitesi
düştü
Canlı hayvan ve kırmızı et ithalatının
plansız ve kontrolsüz yapılmasının, hayvancılık sektörünü ve fiyatları olumsuz
etkilediğini aktaran Ahmet Atalık, bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında 2018
yılında kasaplık sığır ithalatının %15 artarken, besilik sığır ithalatının %82
ve koyun ithalatının %52 arttığını belirtti. Sığır eti ithalatındaki artışın
%195 olduğuna değinen Atalık, “Depolar etle dolunca kesim zamanı gelen besilik
hayvanlar kesilememiş, hayvanlar yağlanmaya başlayarak et kalitesi düşmüş, bu
süre zarfında hayvanını beslemeye devam eden çiftçinin üretim maliyeti de artmıştır.
Yaşanan kontrolsüzlük sonrası bir önceki yılın altı aylık dönemi ile
karşılaştırıldığında 2019 yılında besilik sığır ithalatı %51, kasaplık sığır
ithalatı %87, koyun ithalatı %79 azalmıştır” dedi.
Canlı hayvan ithalatı | ||||||
| 2018 | 2019 | ||||
Baş | Bin Dolar | Bin TL | Baş | Bin Dolar | Bin TL | |
Damızlık sığır | 71.005 | 145.710 | 556.693 | 11.011 | 19.256 | 93.910 |
Besilik sığır | 583.333 | 597.773 | 2.277.990 | 285.224 | 279.442 | 1.406.676 |
Kasaplık sığır | 52.000 | 99.521 | 397.476 | 6.863 | 12.720 | 19.301 |
Koyun | 244.974 | 33.659 | 131.492 | 51.566 | 8.551 | 43.343 |
Kaynak: TÜİK |
Atalık: “Aynı dönem için kırmızı et ithalatındaki gerileme ise %87 olmuştur.”
Kırmızı et ithalatı | ||||||
| 2018 | 2019 | ||||
Ton | Bin Dolar | Bin TL | Ton | Bin Dolar | Bin TL | |
Kırmızı et | 32.734 | 156.098 | 608.971 | 4.272 | 22.206 | 124.561 |
Kaynak: TÜİK |
Kaynaklar üretim için kullanılmalı
Bütçeden 2019 yılı tarımsal desteklemeleri için ayrılan kaynağın 16,1 milyar TL olduğunu belirten Ahmet Atalık, “Açıklamamızda örnek olarak aldığımız buğday, mısır, ayçiçeği, soya, pamuğun ithalatına ödenen 3,1 milyar doların TL karşılığı ise 17,3 milyar TL’dir. Buna canlı hayvan ve et ithalatını da eklediğimizde 2019 yılının sadece altı aylık döneminde bu birkaç ürünün ithalatına ödenen toplam 3,4 milyar doların TL karşılığı 19 milyar TL’dir. Tarıma 2018 yılında sağlanan destek 14,6 milyar TL’den %10 artışla 2019 yılında 16,1 milyar TL’ye yükseltilmiştir. Aynı dönemde faiz ödemeleri için ayrılan kaynak 74 milyar TL’den %58 artışla 117 milyar TL’ye yükseltilmiştir. Faiz giderleri için ayrılan kaynak tarım desteğinin tam 7 katıdır. Kaynaklar üretim için kullanılmalıdır” dedi.
Tarımda yurt dışına bağımlılıktan
kurtulmalıyız, halkımıza makul fiyatla kaliteli ürünler sunmalıyız
Tarım Kanunu’nun 2006 yılında çıkarıldığını
ve tarımsal destek miktarının hükme bağlandığını ifade eden Atalık, “Yasanın,
tarıma verilecek desteklerin milli gelirin %1’inden az olamayacağı hükmüne
karşın verilen destek miktarı %0,4 ile %0,6 aralığında kalmıştır. Buna göre
2007 yılından 2018 yılına kadar çiftçiye verilmesi gereken tarım desteği 226
milyar TL iken, verilen destek 123 milyar TL eksiğiyle 103 milyar TL olmuştur. Tarımda
yurt dışına bağımlılıktan kurtulmak, halkımıza makul fiyatla kaliteli ürünler
sunmak için tarımın alt yapı sorunlarının ivedilikle çözülmesi, desteklenmesi
ve çiftçinin pazarlama kanallarının kolaylaştırılması şarttır” şeklinde
sözlerine devam etti