Nilüfer Tuba Akman – Tüketici Postası
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu Temmuz ayında yaptığı toplantıda, politika faizini 425 baz puan geriye çekti. Bu indirimin ardından kamu bankalarınca konut kredilerinde uygulanan faiz oranı yüzde 1’in altına indi.
Tüketici Postası’na ulaşan çok sayıda okur mesajında, Merkez Bankası ve ardından kamu bankalarının kredilere uyguladığı faiz oranlarında indirime gitmesi nedeniyle, faiz indirimi öncesinde kullanılan konut kredilerinin yeniden, güncel düşük faiz üzerinden yapılandırılması talep edildi.
Sosyal medyada da seslerini duyurmaya çalışan tüketicilerin bu taleplerine ilişkin olarak çeşitli medya organlarında görüş belirten kimi tüketici temsilcilerinin, tüketiciden gelen bu yapılandırma taleplerini karşılamalarının yasal zorunluluk olduğunun belirtmesi üzerine, bankalara başvuran tüketicilerin yapılandırma isteklerinin karşılanmadığına yönelik gelişmeler nedeniyle konuyu tüketici örgütlerinin çatı kuruluşları olan tüketici federasyonlarının genel başkanlarına sorduk.
Merkez
Bankasının faiz kararı desteklenmeli
Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Aziz Koçal, Tüketici ve Çevre Dernekleri Federasyonu (TÜÇEDEF) Genel Başkanı Osman İlhan, Tüketici Örgütleri Federasyonu (TÖF) Genel Başkanı Fuat Engin ve Tüketici Birliği Federasyonu (TBF) Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz tarafından Tüketici Postası’na yapılan açıklamalarda; Merkez Bankası’nın faiz indirimi kararının herkes tarafından desteklenmesi, özellikle sadece kamu bankaları değil özel finans kuruluşlarının da kullandırdıkları kredilerin tamamında aynı oranda indirime gitmeleri gerektiği vurgulandı.
Merkez Bankası’nın kararının ardından, mevduat faizlerinde anında indirim uygulayan bankaların, kullandırdıkları kredilerde aynı çabuklukta ve oranda indirime gitmediklerini belirten tüketici federasyonlarının genel başkanları, kamuoyu beklentisine uygun davranmayan özel finans kuruluşları üzerinde ekonomi yönetimi ve özellikle Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun denetleme ve yönlendirmede bulunması gerektiğini belirttiler.
Kamu bankalarının da, sadece konut kredilerinde uygulamaya başladıkları faiz oranının, diğer tüm kredilere de uygulanması gerektiğine işaret eden tüketici örgütleri temsilcileri, “Aksi halde Merkez Bankası’nın faiz indirim kararının tüketiciye olumlu yansıması olmayacaktır” dedi.
Konut
kredileri yeniden yapılandırılacak mı?
Faiz kararı öncesinde kamu bankalarından konut kredisi kullanan tüketicilerin yeni faiz oranı üzerinden kredilerin yeniden yapılandırılmasına ilişkin beklenti ve taleplerini değerlendiren tüketici federasyonlarının genel başkanları; tüketici temsilcisi sıfatıyla çeşitli medya organlarında değerlendirmede bulunan kimi tüketici temsilcilerinin tüketicileri yanlış yönlendirdiğini belirterek, bankanın düşük faiz üzerinden krediyi yeniden yapılandırmasını zorunlu kılacak yasal düzenleme olmadığını söylediler.
Kredinin
yapılandırılmasına banka karar veriyor
6502 sayılı Tüketicin Korunması Hakkındaki Kanunun 36/2. maddesi gereğince, sözleşmede belirtilmek suretiyle konut finansmanına yönelik kredilerde ve finansal kiralama işlemlerinde faiz oranı sabit veya değişken olarak ya da aynı kredi için her iki yöntem esas alınmak suretiyle belirleneceği, faiz oranının sabit olarak belirlenmesi halinde, sözleşmenin kurulduğu tarihte belirlenen oranın tarafların rızası dışında değiştirilemeyeceğini belirten tüketici örgütleri genel başkanları; “Özellikle faizi düşüren kamu bankalarından konut kredisi kullanan tüketicilerden, faiz kararı öncesinde kullanılan kredilerin yeniden düşük faiz üzerinden yapılandırılması yönünde yoğun şikayet ve talep ulaşmaktadır. Bu konuda yapılan bazı açıklamalarda, bankaların 6502 sayılı yasadan kaynaklı yeni faiz oranları dikkate alınarak yapılandırma mecburiyeti oldukları yönünde açıklamalar ve yorumlar yer almaktadır. Ancak yasada bankaları zorlayıcı bir hüküm olmadığından, kullanılan konut kredisi faizlerinin indirilmesi tamamıyla tüketici ve banka arasındaki ilişkileri bağlı olup her iki tarafın rızası sonucu mümkündür” dediler.
Tüketici
erken ödeme tazminatı ödemek zorunda
Tüketicinin kullandığı konut kredisi erken ödemeyi tercih etmesi durumunda, erken ödeme tazminatı ile karşı karşıya kalacağı uyarısında bulunan tüketici örgütleri temsilcileri; “Bu durumda erken ödenen tutarın kalan vadesi otuz altı ayı aşmayan kredilerde yüzde birini, kalan vadesi otuz altı ayı aşan kredilerde ise yüzde ikisini geçmeyecek oranlarda erken ödeme tazminatı tüketiciden tahsil edilecektir. Dolayısıyla başka kredi kullanarak erken ödeme yapacak tüketicilerin ödeyecekleri tazminat ile kullanacakları diğer kredi paketi nedeniyle elde edecekleri avantajı doğru hesaplamaları da gerekmektedir” dediler.
Ortada
somut bir mağduriyet var
Yasal zorlayıcılığın olmamasının tüketiciyi mağdur etmenin gerekçesi olarak kullanılmaması gerektiğinin altını çizen tüketici federasyonları başkanları şu görüşlere yer verdiler;
“Kredi faiz oranlarının hissedilir bir oranda
düşürülmüştür. Bu nedenle kredi faiz oranlarının düşürülmesinde mağdur olan
tüketicilerin mağduriyetlerinin giderilmeli ve Anayasanın 172. maddesi göz
önünde bulundurularak, ilgili ekonomi yönetimi ve düzenleyici kuruluşlar, yüksek
oranlı faizlerle kullandırılan krediler için yeniden yapılandırma yapılması
yönünde finans kuruluşlarına telkin ve tavsiyede bulunmalıdırlar. Faiz indirimi
öncesinde kredi kullanan tüketicilerin düşmüş olduğu mağduriyet eşitlik
ilkesini de zedelemektedir. Piyasanın ve tüketicilerin rahatlatılması için
01.01.2019 tarihinden bu güne kadar alınmış olan tüm kredilerin faizlerinde
indirime gidilmelidir.”
Aydın Ağaoğlu hocam tüketicilerin sesi olmaya devam ediniz, sizlere müteşekkiriz sağolunuz varolunuz.