Jale Yanılmaz- Özgür Bey, tüketicilerin sosyal medya ve internetteki davranış eğilimlerini, bunların getirdiği riskleri nasıl değerlendiriyorsunuz? Gözlemleriniz ve uzmanlığınıza göre farkında olarak veya olmayarak ne gibi hatalar yapıyorlar?Buna verilecek ilk ve kısa cevap elbette bilinçsizlik. Yani gerçek hayatta eviniz soyulmadan evinizin soyulmaması için almanız gereken önlemler aklınıza gelmiyor. Veya böyle bir olay sonrasında yapılacakların neler olduğunu tecrübe etmemişsiniz. Aynı şekilde sosyal medya kullanıcısı tüketicilerimiz de genelde buna benzer hatalar yapabiliyorlar. Evin kapısının kilidine dikkat etse idiniz, şifreli bir kilit kullansa idiniz veya bir gizli kamera koysaydınız daha iyi olacaktı, aynı şekilde internet üzerinde de hareket ederken, bir paylaşımda bulunurken, alışveriş yaparken veya yazışırken olası riskleri düşünmeniz ve kendinizi eğitmeniz gerekiyor.Kanada’da bulunduğum yıllarda aldığım Adli Tıp eğitimlerinde genelde internet üzerinden yaşanan riskler ve bunun sonucu gelişen adli konularda en önemli hatanın öngörüsüzlük olduğunu fark etmiştim.Bilinçsizlik ve kontrolsüzlük her zaman risk demektir. Eğer interneti kullanırken veya teknolojiden ve sosyal medyadan faydalanırken direksiyondaki şoför gibi kontrollü ve bilinçli olabilirseniz, öngörünüz olursa risklerden kıl payı kurtulabilirsiniz.Gönderdiğiniz bir yorum, bir e-posta, kurduğunuz bir web sitesi, üye olduğunuz bir grup, sosyal medya hesaplarınız veya internet iletişimi için kullandığınız interaktif hesaplarınızda paylaştığınız bilgilere ve sonuçlarına karşı öngörülü olursanız, yasal konulara dikkat ederseniz ve bu konudaki örneklerle kendinizi beslerseniz faydanıza olacaktır.Bir diğer konu ise sizin de soruda söylediğiniz gibi farkındalık ve zafiyet: Stanford Üniversitesi gibi çok köklü bir üniversitenin Siber Güvenlik programında ele aldığı en önemli iki konu farkındalık ve zafiyettir. Siber ortamda farkındalıkları elde etmiş ve zafiyetlerinizi bu sosyal mecraya taşımamış iseniz zaten karşı karşıya olduğunuz risklerin belirli bir yüzdesine karşı önlem almış olursunuz.Stanford Üniversitesi kurum ve kuruluşlara, bireysel veya topluluk gruplarına siber risk raporu sunarken bulgular, zafiyet, farkındalık konularında bir yüzde oluşturup, elde edilen bulgularla bağlantılı zafiyetleri oranlayarak, gerekiyorsa farkındalık eğitimleri vermektedir.Sanal yollarla tanıştığınız kişileri ciddiye alın Bunlarla beraber benim de edinimlerime göre eklemek istediğim ise “Ciddiyet” ve “Dikkat”. Teknolojiyi, sosyal medyayı ciddiye almamız çok önemli ve bu konuda dikkatli olmalıyız. Olaya ciddi yaklaşmamak veya bu ortamı ciddiye almamak da farkında olmayarak göze aldığımız tehlikeler anlamına gelir. Dikkat eksikliği yaşamamız veya riskleri göz ardı etmemiz yine kötü sonuçlar doğuracaktır. Bu röportaj tüketiciye yönelik olduğundan ve pek teknik, sıkıcı ve uzun tutmamak istediğimden çok detay vermeyeceğim ama örneğin sanal yollarla tanıştığımız kişileri ciddiye alıp dikkatli davranmamız faydalı olacaktır.Hakkında tam olarak emin olmadığınız bir insanla tanışmak veya “ne olacak ki” diyerek farkında olmadan kişisel bilgilerinizi sunmak veya bir uygulamayı riskleri göz ardı ederek telefonunuza, bilgisayarınıza kurmak, bilgisayarımda önemli bir şey yok diyerek antivirus programlarını kullanmamak, kullandığımız sistemleri ve donanımları güncel tutmamak her zaman farkında olmadan içine düştüğümüz riskli durumlar olacaktır.Ciddiye almak derken, son ve güncel bir konu olarak, Amerika Birleşik Devletleri başkanı seçimlerini ve ünlü bir sosyal ağ platformunun bu seçimlere manipülasyon karıştırması ile bu ağı kuran kişinin geçtiğimiz günlerde yargı karşısına çıkması örneğini verebiliriz.Bu ve buna benzer örnekler çokça verilebilir, benim eklemek istediğim, kullanılan bilgisayar işletim sisteminin güncel tutulmasıdır. En azından bir antivirus programı kurulmuş olması ve uygulamaların da güncel tutulmasıdır. Üzerinde çalışan servis ve hizmetlerin kontrol edilmesi herhangi bir anomali durumunda dikkatli olunmasıdır.Kullanılan cep telefonunun da üzerinde bulunan mobil işletim sistemi ve uygulamaların güvenli ve güncel tutulması, bilinmeyen yayımcılardan yayınlanan uygulamaların kurulmaması, ne işe yaradığı bilinmeyen uygulama ve programların kurulmaması, kurulmadan önce antivirus taramasından geçirilmesi veya gerçekten kurulacak ve kullanılacaksa öncesinde hakkında bir miktar internet üzerinden fikir edinilmesi oldukça önem tutuyor.Bilinçsizlik sizi korumazDaha birkaç gün öncesinde yayınlanan bir cep telefonu uygulaması tüm ülke tarafından popüleştirilerek hakkında bilgi sahibi olmadan pek çok insan tarafından kurulmuş, sonrasında telefon rehberlerindeki iletişim bilgilerinin ve başka bilgilerin depoladığı anlaşılmıştı ancak iş işten geçmişti.Yine aynı şekilde farklı, masum gibi görünen bir uygulama ile insanların gerçekten ihtiyaç duyduğu bir konuyu ortadan kaldıran uygulama geliştirilmiş ancak sonrasında bu uygulama ile cep telefonlarında uzaktan kod çalıştırarak bazı bilgi ve veriler ele geçirildiği görülmüştür.Çok değil kısa bir süre önce yine ismini vermeyeceğim bir cep telefonu mobil uygulaması bir cemaat içerisinde bilen/bilmeyen herkes tarafından telefonuna kurulmuş, daha sonra bu cemaat terör örgütü olarak anılınca uygulamayı kuran bilinçsiz binlerce kişi mahkeme koridorlarında daha cep telefonu kullanmayı dahi bilmediğini yani bilinçsizliğini ispatlamaya çalışmıştı.Bilinçsizlik sizi korumaz, bunu da ispat etmek durumunda kalabilirsiniz. Bir suç işlendiğinde veya işlediğinizde ben bunun suç olduğunu bilmiyordum demek sizi suçtan ötürü beraat ettirmemektedir.
GÜNDEM
27 Nisan 2018 - 13:35
Sanal dünyayı ciddiye alın
Sosyal medya pazarlama ağlarının, internet üzerinde yapılan e-ticaretin ve tüketici alışverişlerinin günden güne arttığı, yoğunlaştığı bu dönemlerde tüketicilerin karşı karşıya olduğu riskleri de konuştuk Özgür Polad’la.
GÜNDEM
27 Nisan 2018 - 13:35