TÜKETİCİLER - Çok konuşulan bir konu...

Amanya Ankara Büyükelçiliği hazırladı...

• Almanya işçi alıyor mu?

• Almanya'ya nasıl gidilir? 

• Almanya'ya nasıl çalışılır?

• Almanya meslek mensubu işçi alıyor mu?

• Almanya diplomalı meslek sahibi alıyor mu?

 

ayrıntılar...

Almaya’da çalışmak istiyorm. Vize ihtiyacım var mı? 

Bir işe girmeden önce, çalışmanıza izin veren bir ikamet iznine ihtiyacınız var*. Almanya’ya giriş yapmadan önce Türkiye’de ikamet ettiğiniz yere göre yetkili Alman dış temsilciliğine (Büyükelçilik veya Başkonsolosluk) vize başvurusunda bulunmalısınız**. Ancak çoğu zaman Federal İş Ajansı (Bundesagentur für Arbeit) tarafından onay verildikten sonra vize verilebilmektedir. Bu onayı normal şartlarda Almanya’nın ilgili dış temsilciliği almaktadır. Gerekli tüm şartlar yerine getirildiğinde size sınırlı süreli ulusal vize verilecektir. Bu süre içinde Almanya’daki ikamet yerinizdeki yabancılar dairesi nezdinde uzun süreli ikamet izni başvurusunda bulunmanız gerekir.

* Avrupa hukukuna göre serbest dolaşım hakkınız varsa, bu durum geçerli değildir. Avrupa Birliği ülkeleri, Norveç, İzlanda, Lihtenştayn ve İsviçre vatandaşları serbest dolaşım hakkına sahiptir. Bu kişiler Almanya’ya vizesiz giriş yapabilir ve çalışmak için izin almalarına gerek yoktur. Bu hakka sahip kişilere eşlik eden üçüncü ülke mensubu aile üyelerinin ise genel olarak giriş vizesine ihtiyaçları vardır ve bu kişilere kolaylaştırılmış sürece göre giriş vizesi verilir ve Almanya’ya giriş yaptıktan sonra da serbest dolaşım hakkına sahip aile bireyleriyle aynı imtiyazlara sahip olurlar.

** Eğer Avusturalya, Büyük Britanya, İsrail, Japonya, Kanada, Kore Cumhuriyeti, Yeni Zelanda ve Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı iseniz vizesiz giriş yapabilirsiniz. Almanya’daki ikamet izniniz için gerekli başvuruyu bundan böyle ikamet edeceğiniz yerdeki yabancılar dairesine yapabilirsiniz. Şayet Almanya’ya giriş yaptıktan hemen sonra, henüz ikamet izni almadan önce çalışmak istiyorsanız, bu durumda çalışmanıza izin veren bir vize için başvuruda bulunmalısınız.

 

Nitelikli işgücü nedir?

Meslek eğitimi almış ve akademik eğitim almış nitelikli iş gücü arasında bir ayrım yapılmaktadır. Yabancı ülkelerde alınan eğitimler için Almanya’da denklik alınması gerekiyor. Meslek eğitimi almış nitelikli işçilerin, Alman yasalarına göre en az iki yıl olması gereken nitelikli mesleki eğitimlerini tamamlamış olmaları gerekiyor.

Akademik eğitim almış nitelikli iş gücünün, denkliği kabul edilen veya bir Alman üniversite diplomasına denk bir diplomaya sahip olması gerekiyor. Nitelikli iş gücü sadece kalifiye bir işte çalışabilir.

 

Yasaya göre nitelikli işgücü nelerdir?

Aşağıdaki durumlarda nitelikli iş gücü olarak ikamet izni alabilirsiniz:

• Yurt dışında aldığınız diplomanız için Almanya’dan denklik aldıysanız *,
• Şimdiden size somut bir iş teklifi yapıldıysa. Bunun için gelecekteki işvereninizden „Erklärung zum Beschäftigungsverhältnis“ (İşe giriş beyannamesi) başlıklı formu doldurmasını rica edin**,
• Meslek icra etme izni aldıysanız (veya bu iznin size verileceğine dair teminat aldıysanız) veya “düzenlemelere tabi” (reglementierter Beruf) 1 olan (örneğin sağlık alanındaki) bir meslekte çalışmak istiyorsanız,
• Örneğin geçerli pasaport, geçiminizi sağlayacak şekilde yeterli gelir vs. gibi yabancılar hukukuna bağlı genel şartları yerine getiriyorsanız.

1) Almanya'da bazı meslekler yasalarla düzenlenmektedir. Yasalarla düzenlenmiş demek, Almanya’da meslekte çalışabilmek için mesleki deneyiminize denklik almanızın gerekmesidir. Bu yasal bir koşuldur.

Vize başvurunuzu ancak, tüm şartları yerine getiriyorsanız ve tüm belgeleri eksiksiz bir şekilde sunabiliyorsanız yapmalısınız. Şayet yurt dışından aldığınız diplomanız/yetkinliğinizin denkliği henüz kabul edilmediyse vize başvurunuzun işleme alınması mümkün değildir.

* Almanya’da meslek eğitiminizi veya yüksekokul eğitiminizi tamamladıysanız denklik gerekmemektedir. Yurt dışından alınan yeterliliklerin denkliğinin kabulü için farklı makamlar yetkilidir. Bu hususla ilgili aşağıda belirtilen yerlerden bilgi alabilirsiniz:

- www.make-it-in-germany.com

- www.Anerkennung-in-Deutschland.de

- „Arbeiten und Leben in Deutschland“ Çağrı Merkezinden: +49 30 1815 – 1111 (Almanya’da Çalışma ve Yaşama Bilgi Hattı)

- Zentralstelle für ausländisches Bildungswesen (Yurtdışı Eğitim Merkezi)

(https://www.kmk.org/zab/zentralstelle-fuer-auslaendisches-bildungswesen.html)

Eğer bir yüksekokul diplomasına sahipseniz ve düzenlemelere tabi olan meslekler dışında kalan bir meslekte çalışmak istiyorsanız yüksekokul diplomanızın “anabin” isimli veri tabanında kayıtlı olması yeterli olabilir. Bununla ilgili detaylı bilgiyi https://anabin.kmk.org/anabin.html adresinden edinebilirsiniz.

** Formu buradan indirebilirsiniz:

“Erklärung zum Beschäftigungsverhältnis" (İş ilişkisine dair beyan)

“Erklärung zum Beschäftigungsverhältnis” (İş ilişkisi beyanı) formuna ek A belgesi (sadece denklik işlemine yönelik vizeler için)

“Erklärung zum Beschäftigungsverhältnis” (İş ilişkisi beyanı) formuna ek B belgesi (sadece geçici görev, şirket içi yer değişimi, personel takasına yönelik vizeler için)

Nitelikli iş gücü için Almanya’daki iş ilişkisi sosyal güvenlik kapsamında olmalıdır. Geçici görevlendirmeler için özel şartlar geçerlidir.

*** Düzenlemelere tabi olan meslekler kapsamında yer alan mesleklerle ilgili bilgileri

www.anerkennung-in-deutschland.de adresinden ve https://web.arbeitsagentur.de/berufenet/ergebnisseite/reglementierte-berufe?berufecluster=reglementiert bağlantısından edinebilirsiniz. Mesleğin icrası için izin veren makamlar mesleki yeterliliğin denkliği konusunda da karar vermektedir.

Yurdışından aldığım denkliği kabul edilen bir diplomaya sahibim. İmkanlar melerdir?

Sizin için söz konusu olabilecek farklı vize türleriyle ilgili bilgileri bu linkte bulabilirsiniz: https://www.make-it-in-germany.com/de/visum-aufenthalt/arten/arbeiten-fachkraefte

 

Üniversite diplomam yok. Ama yurt dışında meslek eğitimi aldım. İmkanlar nelerdir?

Yurt dışında edindiğiniz mesleki eğitimin denkliği kabul edildiyse, nitelikli bir işi icra etmek amacıyla ikamet izni alabilirsiniz. Bu, başka mesleklerin de icra edilebileceği anlamına gelmektedir. Yardımcılık veya çıraklık eğitimi çerçevesindeki işler kapsam dışıdır. İşin her hâlükârda nitelikli bir iş olması gerekir. İşin nitelikli bir iş olup olmadığını Federal İş Ajansı değerlendirir.

 

45 veya üstü yaşdayım. İş için Almanya’ya gidebilirmiyim?

Evet. Ancak bunun için özel koşulları yerine getirmeniz gerekmektedir. “AB Mavi Kartı” alamıyorsanız ve brüt yıllık maaşınız belli bir sınırın altında (genel emeklilik sigortasında yıllık üst taban gelirin %55’inden az) olacaksa ilaveten uygun bir emekliliğinizin bulunduğunu ibraz etmelisiniz.  Bunlar, geldiğiniz ülkenizdeki veya başka ülkelerdeki yasal bir emeklilik sigortasındaki mevcut haklarınız, özel emeklilik veya hayat sigortası poliçeleri veya gayrimenkul veya diğer varlıklardaki mevcut haklarınız olabilir. Bu tür belgeleri ibraz etmeniz gerekip gerekmediğini Federal İş Ajansından veya vize başvurunuz konusunda yetkili dış temsilcilikten öğrenebilirsiniz.

 

Almanya'ya çalışmak için gidebilmek için başka imkanlar var mı?

Nitelikli iş gücü vasfına bakılmaksızın, İstihdam Yönetmeliği'nde (“Beschäftigungsverordnung”) düzenlenen meslekler için ikamet izni verilebilir. Örneğin şirket yöneticiliği, özel görevlendirmeler, profesyonel şoförlük, uzman aşçılık, sanatçılar, sporcular, belirli stajyerler, istisna akdi çerçevesinde çalışanlar bu kapsama girmektedir. (Bkz.: https://www.make-it-in-germany.com/de/visum-aufenthalt/arten/weitere) 

Yabancı ülkelerden aldıkları mesleki eğitim veya üniversite diplomaları Almanya’da resmi olarak kabul edilmemiş ve mesleki deneyime sahip kişiler de çalışma amaçlı ikamet izini alabilirler. (Bkz.: https://www.make-it-in-germany.com/de/visum-aufenthalt/arten/visum-berufserfahrene)

Bunun dışında belirli ülkelerin* vatandaşlarına her türlü iş için çalışma izni verilebilmektedir. Şayet düzenlemeye tabi olan bir meslekte çalışacaksanız, mesleği icra etme izni verilmiş veya verileceğinin garanti edilmiş olması gerekiyor. Çoğu durumda Federal İş Ajansı onay vermelidir. Yönetici, uzman ve stajyer gibi (şirket içi transfer şeklindeki) görevlendirmelerde “ICT” kartı verilebilir.

* Aşağıda belirtilen ülkeler için geçerlidir:

Andorra, Avustralya, İsrail, Japonya, Kanada, Kore Cumhuriyeti, Monako, Yeni Zelanda, San Marino, ABD (İstihdam Yönetmeliği § 26/1) ile Arnavutluk, Bosna Hersek, Kosova, Kuzey Makedonya, Karadağ ve Sırbistan (İstihdam Yönetmeliği § 26/2).

 

Ailemi Almanya'ya götürebilir miyim?

Nitelikli iş gücünün eşi ve reşit olmayan çocukları (yani çekirdek aile) aile birleşimi amacıyla vize başvurusunda bulunabilirler. Nitelikli iş gücü vize başvurusu yaparken aile bireyleri de aile birleşimi vize başvurusunu yapabilirler.

 

Henüz işveren bulamadım. Buna rağmen Almanya'ya giriş yapabilirmiyim?

01.06.2024 tarihinde yürürlüğe giren “Fırsat Kartı” (Chancenkarte) ile 12 aya kadar Almanya´da kalıp iş arayabilir ya da yabancı ülke meslek diplomalarınızın denkliği için gerekli süreci tamamlayabilirsiniz. Fırsat kartı iki yöntemle temin edilebilir: Yabancı ülke diplomasının denkliğini belgeleyen ve böylece İkamet Kanunu´nun 18/3 maddesine göre “nitelikli işgücü” kapsamına giren üçüncü ülke vatandaşları başka herhangi bir şartı yerine getirmeksizin vize bölümlerimizden “Fırsat Kartını” talep edebilirler. Bilhassa da dil bilgisi kanıtlanmak zorunda değil. Bunun dışında herkesin ya bir yabancı ülke yüksek okul diploması, ya da en az iki yıllık meslek okulu diploması (her ikisi de eğitimin alındığı ülke makamlarınca tanınan belgeler olmalı) veya bir Alman Dış Ticaret Odası tarafından verilen meslek diploması ibraz etmelidir. Ayrıca A1 seviyesinde basit Almanca bilgisi veya B2 seviyesinde İngilizce bilgisi gereklidir. Yani iyi derecede İngilizce bilgisini kanıtlayanların Almanca bilmesine gerek yoktur.

Bu koşullar yerine getiriliyorsa, Almanya´da denklik, dil bilgisi, meslek tecrübesi, yaş ve Almanya bağlantısı ve beraberinde gidecek eşin potansiyeli gibi kriterlerde çeşitli puanlar toplanabilir. “Fırsat Kartı” almaya hak kazanmak için en az altı puan gereklidir.

 “Fırsat Kartı” en fazla 12 aylık verilebilmekte ve bu süre zarfında kişinin geçimini sağlayabiliyor olması gerekir. Bu kartla Almanya´da kalırken bir işyerinde deneme çalışması yapılabilir veya haftalık 20 saati geçmeyecek şekilde bir işte çalışılabilir.

“Fırsat Kartı” ve “Self-Check” için ayrıntılı bilgiye “Make it in Germany” (www.make-it-in-germany.com/de/visum-aufenthalt/arten/chancenkarte-jobsuche) ve dış temsilciliklerimizin web sayfalarından ulaşabilirsiniz.

* Meslek eğitiminizi veya yüksekokul eğitiminizi Almanya’da tamamladıysanız denklik gerekmemektedir. Yurt dışından alınan yeterliliklerin tanınması konusunda farklı makamlar yetkilidir. Bu hususla ilgili aşağıda belirtilen yerlerden bilgi alabilirsiniz:

- www.make-it-in-germany.com

- www.Anerkennung-in-Deutschland.de

- Hotline „Arbeiten und Leben in Deutschland“: +49 30 1815 – 1111 (Almanya’da Çalışma ve Yaşama Bilgi Hattı)

- Zentralstelle für ausländisches Bildungswesen (Yurt Dışı Eğitim Merkezi) (https://www.kmk.org/zab/zentralstelle-fuer-auslaendisches-bildungswesen.html)

Eğer bir yüksekokul diplomasına sahipseniz ve “düzenlemelere tabi olan meslekler dışında kalan bir meslekte çalışmak istiyorsanız yüksekokul diplomanızın “anabin” isimli veri tabanında kayıtlı olması yeterli olabilir. Bununla ilgili detaylı bilgiyi https://anabin.kmk.org/anabin.html adresinden edinebilirsiniz.

 

Almanya'da meslek eğitimi alabilir miyim?

Evet, Almanya’ya okulda veya işletme içerisinde işbaşı meslek eğitimi almak amacıyla da gidebilirsiniz. Ayrıca eğitime hazırlık amacıyla veya meslekle bağlantılı bir dil kursuna da katılabilirsiniz. Nitelikli bir eğitime başlamak için en az B1 düzeyinde Almanca bilgisi gereklidir. Şayet dil bilgisi hazırlık kapsamında öğrenilecekse veya eğitim kurumu tarafından teyit edilecekse dil düzeyi şartı aranmamaktadır.

Eğitim sırasında haftada 20 saate kadar çalışmak mümkündür.

Şayet 35 yaşından küçükseniz, eğitim yeri aramak için Almanya’ya giriş yapabilirsiniz. Ancak bunun için diğer şartların yanı sıra B1 düzeyinde Almanca bilgisi, yurt dışındaki bir Alman okulundan alınan diploma veya üniversite okumaya imkân veren okul diplomasına sahip olmak gereklidir. Bu tür bir ikametin süresi 9 ayla sınırlıdır.

 

Almanya'da iş için nerelerden bilgi edinebilirim?

Aşağıda belirtilen sayfalardan ve kurumlardan bilgi alabilirsiniz:

 

• www.make-it-in-germany.com / https://www.make-it-in-germany.info.tr/
• “Make it in Germany” yurtdışından gelen nitelikli iş gücü için Federal Hükümetin oluşturduğu sayfadır.
• www.anerkennung-in-deutschland.de / https://www.anerkennung-in-deutschland.de/html/tr/uzmanlar.php#
• Federal Hükümete ait yurtdışı meslek yeterlilikleri konusunda bilgi veren sayfadır.
• Denklikle ilgili olarak “Arbeiten und Leben in Deutschland” (Almanya’da Çalışma ve Yaşama) isimli web sitesinden (https://www.make-it-in-germany.info.tr/) veya +49 30 1815 – 1111 telefon hattından.
• Zentrale Servicestelle Berufsanerkennung-ZSBA (Meslek Diplomaları Tanıma Merkezi) (01.03.2020’den itibaren) ve
• Yurtdışındaki bazı danışma servisleri (“Pro Recognition” çerçevesinde farklı yurt dışı ticaret odalarında tanınmayla ilgili danışmak verenler). Bununla ilgili bilgiyi www.anerkennung-in-deutschland.de sayfasında bulabilirsiniz.

 

- Almanya Ankara Büyükelçiliği; Türkiye kamuoyunda sıkça konuşulan ve merak edilen (Almanya işçi alıyor, Almanya meslek mensubu işçi alıyor, Almanya diplomalı mezun alıyor vb') konuyla ilgili hazırladığı geniş ''soru-cevap'' çalışmasını, sosyal medya hesabı üzerinden d yayınladı. 

 

tp