Türkiye'de madencilik
sektöründe faaliyet gösteren birlik ve STK Başkanları, Ankara’ya çıkarma yaptı.
Ankara’da yetkililerle görüşerek ortak bir açıklama yapan temsilciler; sektörün
2019 yılının ilk çeyreğinde yüzde 9,2 küçüldüğünü, sektörde ciroların düştüğünü
söyledi. İhracatın ise 5 milyar dolardan
4 milyar dolarlara gerilediğini, işletmeleri yarına taşıma sıkıntısının baş
göstermeye başladığını dile getiren temsilciler, acil önlem alınmadığı durumda madencilik
sektörünün S.O.S vereceğine dikkat çekti.
Hükumet hemen ses verdi
Madencilik sektöründen yükselen
bu feryada hükumet kayıtsız kalmadı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakan
Yardımcısı Prof. Dr. Şeref Kalaycı, Tarım ve Orman Bakanlığı Bakan Yardımcısı
Mustafa Aksu, Maden ve Petrol İşleri Genel (MAPEG) Genel Müdürü Cevat Genç,
sektörün yaşadığı sıkıntıları görüşmek için madencilik sektörü temsilcileriyle Ankara’da
ayrı ayrı bir araya geldi. Görüşmede,
Madencilik Sektörü Temsilcileri, yaşadıkları sorunları ve acil önlem alınması
gereken konuları tek tek Bakan Yardımcıları ve MAPEG Genel Müdürüne anlatma
fırsatını yakaladı.
“İzin bedel ve süreçleri madencinin belini
büküyor”
Görüşme kapsamında sektör temsilciler, özellikle izin prosedürleri, mülkiyet sorunları, orman mülkiyet bedellerinin yüksekliğinin yatırımcıların belini büktüğüne dikkat çekerek, “Devlet, diğer sektörlerde yatırım yapanlara bedelsiz arazinin yanı sıra yol, su, elektrik vb. altyapı gibi teşvik hizmetleri verirken; madenciler, yatırımları için çok ağır orman izin bedelleri, 2015 yılından itibaren 2-3 kat arttırılan yüksek ruhsat bedelleri ve kamulaştırma bedelleri, maden kapama ve rehabilitasyon bedelleri, devlet hakkı bedeli ödemek zorunda kalıyorlar. Bu durum, madencilik projelerine ve yatırımlarına olan ilgiyi azaltıyor. Eğer yüksek izin ve ruhsat bedelleri makul seviyelere çekilmezse, Türkiye’de maden aramacılığı ve yatırımı her geçen yıl daha da azalacaktır. Bu da madencilik sektöründe dışa bağımlılığı daha da arttıracaktır. Çünkü bu izin ve bedeller şu anda birçok firma tarafından ödenemedi. Üreticiler olarak hiç para alınmasın demiyoruz; ödenecek bedellerin hakkaniyetli olmasını talep ediyoruz” görüşünü aktardıkları öğrenildi.
“Bürokratik engeller kaldırılmalı”
Sektör temsilcileri
görüşmelerde, Türkiye’de kilitlenme noktasına gelen madencilik sektörünün
sürdürülebilir olması için bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları arasındaki
koordinasyon eksikliğinin de bir an önce giderilmesinin hayati önem taşıdığını
aktardıkları bildirildi. Görüşmelerde, izinlerde yaşanan mükerrer görüş
talepleri, bakanlıkların izin verirken kendi mevzuatlarında olmayan konularda
görüş, onay, belge istemeleri gibi bürokratik engellerin kaldırılmasının da
şart olduğunu dile getiren sektör temsilcileri, bunun için maden ruhsat
işlemlerindeki onay süreçlerinin kısaltılması, madencilik faaliyetleri için
alınması gereken zorunlu izin süreçlerinin en geç birkaç ay içerisinde olumlu
veya olumsuz sonuçlandırılmasının elzem olduğu talebinde bulundukları
kaydedildi.
“İdari ve yasal adım atılmalı”
Yeni çıkan her yasa ve
yönetmeliğin sektörün yükünü azaltmak yerine, daha da ağırlaştırdığını hatta
sektörünün yüklerini kaldırılamayacak derecede arttırdığına dikkat çeken sektör
temsilcileri, sektörün sorunlarını çözecek, maden arama faaliyetlerini teşvik
edecek, arama izinlerini kolaylaştıracak, orta-küçük işletmelerin
yükümlülüklerini azaltacak, izinlerdeki belirsizlik ve öngörülebilirlik
sorunlarının yaşanmasını önleyecek, stratejik ve kritik madenlerin üretimini
arttıracak, yasalara saygılı tüm yatırımcılara fırsat eşitliğini sağlayacak
idari ve yasal adımların zaman geçirilmeden hemen atılması noktasında
hükumetten yardım talebinde bulundukları kaydedildi.
Çözüm için çalışma yapılacak
Edinilen bilgiye göre, Enerji
ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Şeref Kalaycı ve Maden
ve Petrol İşleri Genel Müdürü Cevat Genç, başta maden ruhsatlarına ilişkin
sektör temsilcilerinin talepleri başta olmak üzere kendi bakanlık ve
kurumlarını ilgilendiren sorunların çözümü noktasında idari ve yasal olarak her
türlü adımı atmaya ve çalışmaya hazır olduklarını aktardıkları öğrenildi. Kendisi
de madencilik sektöründen gelen Tarım ve Orman Bakanlığı Bakan Yardımcısı
Mustafa Aksu’nun ise görüşme sırasında orman izin bedellerinin yüksekliği
konusunda sektörün hassasiyeti konusunda gerekli araştırma ve çalışmayı yapacaklarını
ve bakanlık olarak sektörün yaşadığı sorunları aşması için her türlü katkıyı
sunmaya hazır olduklarını sektör temsilcilerine aktırdığı kaydedildi. Görüşmeye
ilişkin fotoğrafları kendisine ait sosyal medya hesabından takipçileriyle
paylaşan Aksu, “Madencilik Sektörü Temsilcilerini Bakanlığımızda
ağırladık. Faaliyetleri ve sorunları hakkında bilgiler aldık. Sektörün
gelişmesi adına neler yapılabileceğini değerlendirdik” ifadesini kullandı.
“Çözüm için daha yolun başındayız”
Ankara’daki ilk tur görüşmelerden
yetkililerden sorunların çözümü noktasında olumlu izlenimlerle ayrılmalarına
rağmen çözüm için daha yolun başında olduklarını vurgulayan sektör
temsilcileri, “Asıl mutluluğu sektörün yaşadığı sorunların çözümü için adım
atıldığında yaşayacağız” görüşünü paylaştı. Sektör temsilcileri, önümüzdeki
günlerde diğer bakanlık ve kurumlarla görüşerek sorunlarının çözümü için
arayışlarını sürdürecekleri bildirdi.
Toplantıya kimler katıldı
Madencilik sektörünün
sorunlarının çözümü için Ankara’da yapılan görüşmelere sektörü temsilen,
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Aydın Dinçer, Altın Madencileri
Derneği Başkanı Hasan yücel, Aydın Sanayi Odası Başkanı Mehmet Yunus şahin,
Genel Madenciler Derneği Başkanı Cemil Ökten, Türkiye Madenciler Derneği
Başkanı Ali Emiroğlu, TÜMMER Başkanı İbrahim Alimoğlu, Ege Maden İhracatçıları
Birliği Başkanı Mevlüt Kaya, Ege Madenciler Derneği Başkanı Hakan Ürün,
Çanakkale Madenciler Derneği Başkanı Mehmet Naci Tülek, Agrega Üreticileri
Birliği Başkanı Şevket Koruç, SERHAM Seramik, Cam ve Çimento Hammaddeleri
Üreticileri Derneği Başkanı Ahmet Gümüşçü, KÖMÜRDER Başkanı Gökalp Büyükyıldız, TOBB
Madencilik Meclisi Başkanı İsmet Kasapoğlu katıldı.