Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük, 08 Mart 2019 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan ve aynı gün yürürlüğe giren “Demiryolu İle Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik” ile demiryoluyla seyahat eden yolcuların, “Seyahat öncesinde, esnasında, sonrasında ve kendilerini etkileyen kaza ve olaylarda sahip olacakları hak ve yükümlülükleri, bu hakların geçerli olduğu durumları ve yolculara hizmet sunan kuruluşların yerine getirmesi gereken yükümlülüklerin belirlenmesi ve denetlenmesine ilişkin usul ve esaslar”ın düzenlendiğini ifade etti. Seyahat bileti almanızdan, trene binip, inmenize, bagajınızı teslim almanıza kadarki süreçler ile gecikme, iptal, bagaj kaybı, kaza ve benzeri olaylarda izlenecek tüm yollar, bu yönetmelik ile belirlenmiştir diyen Küçük, “Yönetmelik ile ilgili olarak, Bakanlık yetkilileri yaptığım görüşmede, söz konusu yönetmeliğin, Avrupa Birliği normları esas alınarak hazırlanmış, ilk yönetmelik olduğunu ifade ettiler” dedi.
Yönetmelik neleri kapsıyor?
Yönetmelik hükümlerinin ulusal demiryolu altyapı ağı üzerinde bir seyahat belgesi ile hizmet alan yolcuları ve onlara hizmet veren demiryolu tren işletmecilerini, acenteleri, gar ve istasyon işletmecilerini kapsadığını aktaran Küçük, “Yönetmelik hükümleri, ulusal demiryolu altyapı ağından bağımsız olan şehiriçi raylı toplu taşıma hizmetlerini ve ulusal demiryolu altyapı ağında yapılan banliyö taşımacılık hizmetlerini kapsamamaktadır” diye konuştu.
El bagajının kaybında sorumluluk
Yönetmelikte, bagaj ve eşyanın kaybı halinde işletmecinin sorumluluğu ve tazminattan söz edildiğini belirten Küçük, “Yani, trene binerken teslim ettiğiniz bagaj veya eşya kastediliyor. “Yolcunun beraberinde bulunan el bagajlarının ve evcil hayvanların gözetimi kendisine aittir” denilmek suretiyle, el bagajlarının kaybında sorumluluk, yolcuya bırakılmıştır. Bu açıdan, yolculuk esnasında el bagajına dikkat etmek, sahip çıkmak gerekiyor” şeklinde konuştu.
Bu sorumluğunun iki istisnası bulunduğunu dikkat çeken Küçük şöyle devam etti:
“Birincisi kaza veya olay nedeniyle yolcuların ölümü veya yaralanmaları halinde demiryolu tren işletmecisi, yolcunun el bagajı olarak gerek yanında gerekse üzerinde bulundurduklarının tamamen veya kısmen kaybolmasından veya hasara uğramasından sorumlu olmaktadır. Bu aynı zamanda yolcunun beraberinde götürdüğü evcil hayvanlar ve araç için de geçerlidir. İkincisi ise demiryolu tren işletmecisi, gözetimi yolcuya ait olan el bagajlarının, evcil hayvanların ve aracın kısmen veya tamamen kaybolması veya hasarlanmasından doğan zarar, ancak kendi kusurundan kaynaklanıyorsa sorumludur. Anlaşıldığı üzere, el bagajından öncelikle yolcu sorumlu olup, sadece kaza ve olay sonrası ölüm ve yaralanma hali ile işletmecinin kusuru nedeniyle el bagajının kaybolması hallerinde işletmeci sorumlu olmaktadır.”
Bagaj hasarında ihbar
Yolculuk öncesinde yolcu bagajının veya eşyasının, teslim almaya yetkili kişi tarafından itiraz edilmeden kabulü, bagajın taşıma belgesine uygun ve iyi durumda teslim edildiği anlamına geldiğini dikkat çeken Küçük, “Hasar halinde, teslim almaya yetkili kişi tarafından hasarın öğrenilmesinde derhal veya teslimlerinden itibaren yolcu bagajı ve taşınan eşya için en geç üç gün içinde demiryolu tren işletmecisine ihbarda bulunulması gerekir. Bu durumda ispat yükümlülüğü yolcuya aittir” dedi.
Demiryolu ile yolcu taşımacılığının her geçen gün artış gösterdiği bir ortamda, söz konusu yönetmeliğin yayınlanmasının olumlu bir gelişme olduğunu dile getiren Küçük, “Yönetmelik ayrıntılı olarak incelendiğinde, yolcuları yakından ilgilendiren birçok düzenlemeyi içerdiği görülecektir. Doğrudan tüketicileri, vatandaşları ilgilendiren bu tür yönetmeliklerin hazırlık aşamasında, başta tüketici dernekleri olmak üzere, ilgili STK’ların görüş ve önerilerinin alınması, bu tür yönetmeliklerin uygulama başarısını daha da artıracaktır. Yolculuk esnasında, el bagajınızın kaybolmamasına dikkat edin” diye konuştu.