Şimdi yeni moda söylem enflasyonun düşeceği... Esasen matematiksel olarak baktığınızda yemin etseniz başınız ağrımaz. Teknik olarak kısaca anlatayım.
Geçen sene Haziran ile başlayan kur yükselmelerini hatırlayın. Orada ortaya çıkan büyük anormallik ve bunun enflasyona yansıması bize resmi rakamlarda yüzde 25’lerin üzerinde bir enflasyonu göstermişti.
Bu sene dolar / TL 6 TL’nin altında seyrettiği için görece olarak, yani baz etkisiyle enflasyonun düşeceği varsayılıyor. Eğer şartlar değişmezse kağıt üzerinde bu rakamların yakalanması da sürpriz olmaz.
Fakat buna rağmen yakalanamaz ve enflasyon tekrar yükselişe geçerse, işte o zaman korkun. Çünkü bu baz etkisini de aşan bir problemle karşı karşıya olduğumuzu ve katlamalı bir enflasyon gerçeğiyle karşı karşıya kaldığımızı anlatır.
İşin rakam boyutu nasıl gerçekleşir bilinmez. Ama siz yükselmesine de düşmesine de bakmayın. Günün sonunda alım gücünüze ve cebinizdeki paranın ne kadar değerli olup olmadığına dikkat edin.
Çünkü bu oran sizin gerçeğinizdir. Piyasada enflasyonun, söylendiğinin aksine gıda fiyatları başta olmak üzere hiçbir konuda gerileme göstermediğini, hatta geçen seneyle rahatlıkla yarıştığını söyleyebiliriz.
Enflasyon finansçılara düşebilir ama sizin için gerçek kaç kg peynir alabildiğinizdir. Şayet geçen seneden daha zor şartlarda gıda ürünlerine ulaşıyor; mesela deterjan fiyatlarına yetişemiyor, tuvalet kağıdı alırken ince eleyip sık dokumak zorunda kalıyorsanız; anlayın ki sizin enflasyonunuz son hız artamaya devam ediyordur.
Bunun dışında açıklanan rakamlarda kim nasıl oynamak istiyorsa, kime mesaj vermek istiyorsa bırakın yapsın. Şayet oranlar düşerse yılbaşına kadar size ekstra bir etkisi olmayacaktır.
Fakat gerçekten kağıt üzerinde düşürülmesi başarılırsa, işte burada olumsuzlukla kaşı karşıya kalacaksınız. Açıklananın tersine zaten yüksek enflasyon ve kaybedilen alım gücüyle yaşayan sizler, yani bizler, açıklanan resmi enflasyon rakamı üzerinden zam göreceğiz.
Kredi kartı faizlerinin düşmesi, bankalara kredi baskısı yapılması gibi birçok etkiyi alt alta dizdiğinizde ise, bu sorunu yine sizi fonlayarak çözmeye çalıştıkları çok açık gözüküyor. Oysa bizi kazanmadığımız bir değer üzerinden fonlayıp, çakma bir enflasyonla zam verdikleri için bugünkü batak durumumuzdayız.
Bir tarafta işsizlik gerçeği, diğer tarafta gerçek olmayan enflasyon verileri, dönemsel ve oransal olarak düşürülmüş kağıt üzerinde rakamlar.
Şayet bir gün biri bunlarla karşınıza geçip övünmeye kalkarsa, bilin ki yeni faturalar ve borçlanmalar arifesindesiniz. Bu oyuna tekrar gelmeyin.
Elektrikten akaryakıta, gıdadan doğalgaza her şeyin fiyatı zamlanırken sorun: Bu enflasyon nasıl ve kime düşüyor?
[email protected]